Voordelen van vaste dunningspaden voor biodiversiteit

Om na een oogst het hout uit het bos te halen zijn er verschillende manieren te bedenken. Kies je voor  (vaste) dunningspaden of laat je de harvester machinist willekeurig door het bos rijden?  Dunningspaden, ruimingspistes, uitrijpaden; hoe je ze ook noemt, de laatste tijd komen ze regelmatig als optie naar voren om  het hout op een goede manier uit het bos te halen. Vaste dunningspaden hebben grote voordelen voor de biodiversiteit , met name omdat ze de bodemverdichting in het bos beperken. Hieronder in het kort hoe dat werkt.

Bodemverdichting

Bodemverdichting betekent minder lucht tussen de bodemdeeltjes, waardoor regenwater slechter infiltreert, er plassen ontstaan en de bodem is langer verzadigd. Na één passage met een machine vindt al 60% van de potentiele verdichting plaats. Ook is er een negatief effect aangetoond op overlevingskans en groei van zaailingen; de effecten verschillende per boomsoort, dit beïnvloedt dus daarom de soortensamenstelling van spontane bosverjonging. Dit effect is ook te verwachten op de kruid- en struiklaag. Het natuurlijk herstel van verdichte bodems neemt minimaal enkele decennia in beslag. En aangezien de natuurlijke herstelperiode over het algemeen langer is dan de periode tussen twee dunningen, zullen de effecten van het rijden op de bodem zich opstapelen en zal tussentijds nagenoeg geen herstel kunnen plaatsvinden.

Positief effect op bodem en bodemfauna

Vaste dunningspaden beslaan slechts 20% van het bos en bij werkzaamheden wordt de bodem tussen de dunningspaden (80%) niet bereden en treedt hier ook geen bodemverdichting op. Bodem en bodemfauna kunnen zich hier ongestoord herstellen en vervolgens verder ontwikkelen. Dit betekent meer lucht in de bodem, meer bodemleven en vervolgens weer een positief effect op plantengroei, aantal en vitaliteit zaailingen en boomgroei.

Aanleg en afstand

Andere onderwerpen rondom vaste dunningspaden zijn aanleg en onderlinge afstand. Daarom experimenteren we binnen eco2eco ook met het aanleggen van vaste dunningspaden met behulp van laser, het vastleggen van met GPS en zijn we aan het bekijken of het haalbaar is dunningspaden op een grotere afstand aan te leggen (40m). Hierover zullen wij u te zijner tijd informeren. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat goed gemarkeerde dunningspaden een positief effect hebben op de houtprijs, daar staat uiteraard tegenover de kosten van het aanleggen. Kosten en baten van nieuwe werkwijzen is een ander onderwerp waar binnen eco2eco veel aandacht voor is.

Dit stuk is deels gebaseerd op een onderzoek uit 2016, uitgevoerd bij Bosgroep Midden-Nederland door Glenn Potvliet (student bos-en natuurbeheer Wageningen Universiteit).