Bosbeheer, fineer en meer
Begin november zijn een dertigtal Vlaamse en Nederlandse bosbeheerders, plus enkele houtbewerkers, op tweedaagse excursie geweest naar Duitsland. Tijdens deze dagen kwamen houtkwaliteit en houtverwerking samen.
Dag 1, bosbeheer Een bezoek aan een aantal eikenopstanden met fineerkwaliteit op stam in een bos in Oelde. Het beheer hiervan is gericht op het voortbrengen homogene eikenbestanden van hoge kwaliteit.
Er stonden wintereiken en inlandse eiken van circa 120, 130 en 170 jaar oud, onderplant met haagbeuk, beuk of winterlinde. Deze traditionele opstanden zijn jarenlang zorgvuldig en intensief beheert en dat resulteert in een bijna zuivere onderstam van 20 à 25 meter met dunne jaarringen. Dat maakt deze stammen uitstekend geschikt voor fineer.
Dag 2, fineer Op de tweede dag stond een bezoek aan Fineerbedrijf Furnierwerk Schlautmann in Beelen op het programma. Bij aankomst zagen we direct de imposante stammen met een diameter groter dan de meesten van ons! Buiten vond de inspectie van de stammen plaats, evenals meegeven van richtlijnen aan de zager. Na de voorbereidingen buiten gaat het productieproces in de fabriek dan écht van start. Hout koken, vervolgens het schaven van de stam, dan door naar de fineermachine. Na het drogen volgt het sorteren, afkorten en bundelen van de leverbare fineerpakken.
Inzicht in het totale productieproces
Bij fineerhoutproductie wordt de boomstam in zeer fijne vellen gesneden. Zo haal je maximaal rendement uit de grondstof. Voorwaarde is wel dat de boomstam in kwestie voldoet aan strenge eisen als het gaat om de houtkwaliteit. De rondleiding was een samenwerking met het Belgische fineerbedrijf VeWood uit Walem en gaf een volledig inzicht in het totale productieproces van fineer. Mooi om te zien hoe ze het kwaliteitshout hier verwerken tot een zeer gewild eindproduct.
Samenbrengen van kennis en expertise werkt!
Het mooie en waardevolle van dit soort excursies is dat er verschillende expertises samenkomen. Daardoor ontstaan er interessante gesprekken en kan er uitwisseling plaatsvinden van kennis, ervaring en passie. De twee houtverwerkers John Heijlen en Hugo Raaffels van HCTO die ook aan de excursie deelnamen vertelden na afloop hun ervaringen: ‘Tijdens het bezoek aan het bos leerden we een hele reeks nieuwe begrippen zoals eindkap en verjonging via schermslag, trage kaalkap, voorbereidende kap, bezaaiïngskap, natuurlijke verjonging, jongwasverpleging en lichtingskappingen’. Een van de aanwezige bosbeheerders van Bosgroep Zuid Nederland vertelde enthousiast: ‘Ik was nog nooit in een fineerfabriek geweest en vond het op zich al apart om te zien dat stammen gekookt worden’. Dat gold voor de meeste deelnemers. Als beheerder of eigenaar zie je de boom immers meestal alleen jarenlang groeien in het bos. Het proces daarna is echter evenzo interessant, maar doorgaans voor de meesten van ons niet zichtbaar. Tijdens deze excursie wel! En wat blijkt; zelfs in een nichemarkt als fineer is het mogelijk om je te onderscheiden door het produceren van fineer tot 4mm dik; waar fineer normaal gesproken veel dunner is.
Kortom, het waren twee leerzame dagen, die niet alleen veel inzicht en nieuwe kennis hebben gebracht, maar zeker ook volop inspiratie als het gaat om ons streven naar kwaliteitshout uit topnatuur!